Professionele Acrylverf: het verschil met standaard- of studiekwaltiteit

Amsterdam Expertverf

De grote kwaliteitsmerken zoals bijvoorbeeld Talens, Winsor & Newton en Golden, hebben meestal een studiekwaliteitlijn en een professionele lijn. Die lijn wordt dan artists’ quality, professional of expert genoemd. Een ander merk waar ik positieve dingen over lees, is Old Holland. Die maken alleen professionele verf.

Standard Series (links) en Expert Series (rechts)

Ik gebruik zelf Amsterdam Expert-verf, daarmee maak ik dus ook de onderstaande voorbeelden.

Dit wil niet zeggen dat jij ook met die verf moet schilderen. Vroeger heb ik ook veel met Winsor en Newton en Golden gewerkt. Ook bij die merken heb ik de verschillen tussen studie- en professionele verf zelf ervaren en bij al deze merken geldt: de studiekwaliteit van deze merken is al behoorlijk goed, maar professionele verf heeft een aantal belangrijke voordelen.

Wat is het verschil?

Het verschil wordt vooral bepaald door:
• De kwaliteit van de gebruikte pigmenten.
• De hoeveelheid pigment ten opzichte van de bindmiddelen in de verf.
• De kwaliteit van maling van de pigmenten.
• De mate van lichtechtheid.

Kwaliteit van pigmenten

In een studiekwaliteitverf van de grote merken zitten al goede pigmenten. Sommige van die pigmenten kom je ook tegen in de Expert-lijn. In de professionele lijn kom je daarnaast de crème de la crèmepigmenten tegen.

Deze pigmenten kom je in de Standard Series niet tegen

Die pigmenten zijn soms peperduur en dat zie je terug in de prijs. Er zijn zelfs prijsverschillen binnen dezelfde lijn: een tube cadmiumrood is bijvoorbeeld duurder dan gebrande omber. Dat wil niet zeggen dat gebrande omber geen goed pigment is, maar cadmium is gewoon een duurder pigment.

Op de tubes of potten vind je vaak een indicatie van de prijsklasse van de verf. Bij Amsterdam acrylverf wordt dit met “Serie” aangeduid.

Een tube cadmiumrood is duurder dan een tube gebrande omber.

Hoeveelheid pigment ten opzichte van bindmiddel

In de professionele verf zit ook nog eens méér pigment. Kortom: meer pigment en minder vulmiddelen. Uiteraard zit er acrylbindmiddel in, maar gewoon zoveel als nodig en geen rommel om de boel te vullen.

Meer pigment zorgt voor intensere kleuren. Daarnaast heeft de verf wat meer ‘body’; de verf is wat dikker, omdat er relatief minder bindmiddel in zit.

Dit heeft nog een belangrijk voordeel. Zoals we weten droogt acrylverf altijd wat donkerder op. Dat komt doordat het bindmiddel in acrylverf in natte vorm wat melkachtig van kleur is, maar transparant opdroogt.

Dat kun je hieronder zien. Als ik alleen bindmiddel over de verf smeer, ziet dat er melkachtig uit. Na droging is er niks meer van te zien. Als verf minder bindmiddel bevat treedt dit effect een stuk minder op.

Er zijn ook merken die claimen dat er vrijwel geen tot helemaal geen verkleuring optreedt. De professionele verf Winsor en Newton schijnt behoorlijk voorspelbaar op te drogen en ik heb op internet kunstenaars gezien die dolblij zijn met acrylverf van Old Holland, daar schijnt zelfs nóg minder verkleuring op te treden.

Fijne maling en consequente kwaliteit

Hoe beter en preciezer de pigmenten gemalen worden, hoe beter ze tot hun recht komen.

Dat malen wordt met dure precisieapparatuur gedaan en de gemalen pigmenten worden nauwkeurig gemeten. Over het algemeen geldt: vaker gemalen is fijner en geeft je verf een betere pigmentatie. Bij de studiekwaliteitverf zijn de eisen al behoorlijk hoog, maar bij professionele verf worden de pigmenten extra gemalen. Het is een intensiever proces, het duurt langer en er zijn meer tests nodig en dergelijke, maar zo weet de kunstenaar exact wat ie krijgt.

Het kan dus goed zijn dat je in de professionele lijn exact dezelfde pigmenten tegenkomt als bij de studiekwaliteit, en dat er toch een prijsverschil is. Ultramarijn is daar een voorbeeld van. Het pigment is hetzelfde, maar in de professionele verf zit er meer van in en het is extra gemalen.

Lichtechtheid

De pigmenten in de professionele verf hebben een grote lichtechtheid. Dat wil zeggen: ze verkleuren niet snel. Bij Talens zijn bijvoorbeeld alle pigmenten uit de Expertserie minimaal 100 jaar lichtecht.

Alle pigmenten uit de Expert Series zijn minimaal 100 jaar lichtecht (onder gunstige condities)

In de standaardlijn zitten een paar pigmenten, die wat sneller zullen verkleuren. Die lichtechtheid geldt uiteraard niet als je je schilderij in de tuin ophangt of boven je frituurpan, maar onder gewoon gunstige omstandigheden. 

Deze pigmenten hebben een wat minder grote lichtechtheid

Andere kleuren in de professionele lijn

Talens heeft 70 kleuren in de professionele lijn en wat dan opvalt is dat er een aantal kleuren ontbreken die wij kennen uit de standaardserie. Je komt bijvoorbeeld de kleuren primair geel, magenta en cyaan tegen niet tegen. Andersom zijn er ook kleuren die we niet in de standardlijn tegenkomen.

We weten inmiddels dat je met primair geel, magenta en cyaan praktisch alle kleuren kunt mengen. Maar we hebben ook gezien dat in de praktijk het werken met deze drie kleuren niet zo handig is.

Het ligt er natuurlijk aan wat je voor werk maakt, maar als je een beetje realistisch schildert, dan heb je in de praktijk vrijwel nooit gifgroen, of een knallend paars nodig.

Je zou kunnen zeggen: geel, magenta en cyaan zijn voor beginners perfect, want het is heel leerzaam om daarmee alle kleuren zelf te mengen. Je krijgt dan een goed gevoel over de relaties van kleuren onderling, hoe de kleurencirkel in elkaar steekt. Maar als je dat eenmaal écht doorhebt, dan is het natuurlijk veel logischer om kleuren te kopen die dichter in de buurt liggen van wat je vaak nodig hebt.

Ervaren schilders denken vanuit pigmenten; elk pigment heeft zo zijn eigen karaktertrekken. Het kan dekkend of transparant of iets er tussenin zijn, het kan zeer intense kleur zijn of juist wat minder, het kan een wat warmere of koelere variant van een kleur zijn enzovoorts.

Twee varianten per kleur

Met een beperkt palet kun je alsnog de meest voorkomende kleuren mengen, omdat kleuren in de praktijk meestal niet erg verzadigd zijn. Maar als je graag een zo breed mogelijk scala wil kunnen mengen, dan zie je dat schilders vaak van elke zogenaamde primaire kleur minstens twee varianten op hun palet hebben liggen: een warm en een koel geel, warm en koel rood en een warm en een koel blauw. Dan heb je in principe alle mogelijkheden. Maar dan nog zie je dat ze ook vaak kleuren als gebrande omber, gebrande sienna, quinacradone, sapgroen en meer gebruiken.

Met minimaal twee varianten per kleur kun je alles wat je maar wenst mengen.

Ultramarijn

Ultramarijn is een kleur die in beide series voorkomt (Standard en Expert).

De standaard ultramarijn is al mooi, maar in vergelijking met de Expertversie zie je dat hij veel sneller zijn kracht verliest als ik er wit doorheen doe, de balans kiepert snel om.

Ultramarijn, zelfde pigment, maar bij de Expertverf zit er meer pigment in en is het pigment bovendien beter gemalen.

Als dat met wit gebeurt, gebeurt dat natuurlijk ook als ik er een andere kleur doorheen mengt. Bij de Expertverf heb ik totale controle. De standaardverf verliest veel eerder aan kracht.

En dat geldt dus voor alle kleuren die wij inmiddels kennen, zoals bijvoorbeeld gebrande sienna.

gebrande sienna
gele oker met titaanwit
Gele oker met pyrrolerood en titaanwit

Beperkt palet

Als we nog even terugdenken aan ons beperkt palet met ultramarijn, pyrrolerood, gebrande omber, titaanwit en geel dan kunnen we dat dus ook met de expertverf doen.

ultramarijn, pyrrolerood, gebrande omber en titaanwit zijn er ook in de Expert series.

Primair geel is er niet in de Expert serie, maar zelf vind ik cadmium geel licht een prima vervanger voor primair geel, het is niet te koel en niet te warm. Dan heb je direct ook het voordeel dat je een dekkend geel hebt.  

Cadmium geel licht is een meer dan prima vervanger voor primair geel

Ik kan nu dus bijvoorbeeld pyrrolerood mengen met cadmium geel en er een mooi oranje mee maken.

Pyrrolerood naar cadmium geel licht

Een ander bekend beperkt palet, is het zorn- of renaissancepalet, dan heb je titaanwit, gele oker, cadmiumrood licht en ivoorzwart. Allemaal te krijgen in de professionele lijn. In de plaats van cadmium rood licht kun je ook prima vermiljoen gebruiken.

titaanwit, gele oker, cadmiumrood licht en ivoorzwart

Is het het extra geld waard?

Beginners willen vaak niet investeren in goede verf, want zo denken ze dan: ik moet het nog leren. Maar met slechte verf valt er niets te leren. Dat werkt namelijk gewoon niet zoals het zou moeten werken.

Gelukkig is de studiekwaliteit verf van de grote merken prima, daar kun je heel goed mee leren schilderen. Maar heb je het er voor over, koop dan professionele verf.

Daar leer je nóg meer van. Het werkt veel preciezer, je hebt veel meer controle en de verf is prachtig intens.

Nadeel is uiteraard dat het prijzig is. Maar die prijs van de verf is relatief want:
1: aangezien de verf beter gepigmenteerd is, zul je er minder kwistig mee om hoeven te springen dan met standaardverf.
2: aangezien je veel preciezer kunt mengen én ze vervolgens ook veel minder verkleuren bij het drogen, zullen je kleuren vaker in één keer raak zijn en ben je dus eerder klaar.
Dit laatste heb ik zelf echt zo ervaren, professionele verf levert mij een enorme tijdswinst op.

Dan nog wat tips: zorg ervoor dat je je ondergrond goed prepareert. Als je papier insmeert met gesso, dan wordt de zuigende werking opgeheven en heb je veel minder verf nodig.
Dat geldt ook voor doeken en panelen. Als je kant en klare doeken koopt, dan staat er vaak op dat het al drie lagen gesso bevat. Doe er gerust zelf nog een à twee lagen overheen. Je eigen gesso is beter, je smeert het met meer aandacht in en vaak zitten er op de kant-en-klaar doeken ook wat vetresten, waar je verf minder goed aan hecht. Gesso is niet duur, je hebt er veel lol van het bespaart je verf.

Vermiljoen op papier. Links zonder gesso, rechts met gesso. Op het met gesso voorbehandelde gedeelte had ik veel minder verf nodig.

Dan nog een ding: aangezien je je schilderij vaak opbouwt, kun je prima beginnen met standaardverf. Dat doe ik ook altijd: grote globale kleurvlakken zet ik op met standaardverf. Het luistert dan allemaal nog niet zo nauw. Daarna heerlijk om er overheen te gaan met expertverf, en dan weer die precisie te ervaren.

Opbouwen kan prima met Standaard- of studiekwaliteit.
Afwerken met Expert-verf
Doneer
Klik voor info

Overzicht blogs