Er zijn redenen om je schilderij te vernissen, maar er zijn ook redenen om het juist niet te doen.
Ik zet hieronder de belangrijkste voor- en nadelen op een rijtje, dan kun je zelf een afweging maken.
Wil je weten hoe je je schilderij kunt vernissen, lees dan dit blog.
Oorspronkelijke functie van vernis
Oorspronkelijk werden schilderijen van een laag vernis voorzien om te voorkomen dat stof, vuil, rook e.d. in de verf zouden trekken.
De vernis werd aangebracht met de bedoeling dat het er later (met alle vuiligheid) weer afgehaald kon worden. Het schilderij kwam dan weer in zijn volle glorie tevoorschijn. Er kon dan weer een nieuwe laag vernis overheen gedaan worden, om het schilderij opnieuw voor lange tijd te beschermen.
Acrylverf is een vrij moderne verf, het wordt pas sinds de jaren ’60 en ’70 echt intensief gebruikt. De verf droogt watervast op. Acrylverf heeft een zeer korte droogtijd. De verflaag is na droging behoorlijk robuust.
Als een acrylverfschilderij in relatief normale omstandigheden komt te hangen, kan er niet veel misgaan. De verf is snel droog, vuil en stof zullen er minder aan hechten.
Tegenwoordig zijn ruimtes over het algemeen veel minder vochtig en is de lucht veel schoner (minder rook e.d.). Je kunt een acrylverfschilderij met een droge doek voorzichtig afstoffen.
Wel moet gezegd worden, dat stof zich redelijk makkelijk aan acrylverf hecht. Als je je schilderij vernist, kun je het makkelijker en veiliger schoonmaken.
Argumenten om wél te vernissen
- Oplosbare vernislaag ter bescherming: je kunt je schilderij op de traditionele manier voorzien van een oplosbare vernislaag.
Vuil komt dan op de vernislaag terecht en na een jaartje of 100 kan de vernislaag eraf gehaald worden en een nieuwe vernislaag er overheen gezet worden. - Niet-oplosbare vernislaag ter bescherming (lak): een resolute manier om je schilderij te beschermen, alleen kun je de vernislaag er dus niet afhalen zonder je schilderij te beschadigen. Dit wordt gebruikt voor werkt dat bijvoorbeeld buiten wordt opgehangen.
- Uniforme uitstraling: soms zie je binnen een schilderij dat sommige kleuren een beetje een wat ‘mattere’ uitstraling hebben dan andere kleuren. Als je je schilderij vernist, wordt dat verschil tenietgedaan.
- Mooi glanseffect: je kunt vernissen kopen die glanzend opdrogen. Sommige mensen vinden dat erg mooi.
Argumenten om niet te vernissen
- Het is bij acrylverf niet absoluut noodzakelijk, omdat acrylverf redelijk robuust opdroogt. Voor de bescherming an sich is het dus niet nodig, zolang het schilderij onder redelijk normale omstandigheden komt te hangen.
- Schilder je puur voor je eigen plezier, of om te oefenen? Dan is vernissen niet nodig.
- De kleuren van je schilderij veranderen. Vernis zorgt er over het algemeen voor dat de kleuren intenser worden. De een vindt het mooi, de ander niet. Kwestie van smaak.
- Vernis is zolang het dampt schadelijk voor de gezondheid en de natuur.
- De vernislaag kan mislukken. Vaak zijn fouten wel op te lossen, maar dat is bewerkelijk.
Mijn mening:
Vernissen is niet noodzakelijk, omdat acrylverf robuust opdroogt. Als je puur voor je plezier schildert, hoef je het niet te vernissen.
Ga je je werk verkopen, dan is het aan te raden om wél te vernissen. Je wil er dan zo zeker mogelijk van zijn dat je schilderij goed beschermd is en lang meegaat. Je weet ook nooit onder wat voor condities de koper het schilderij gaat ophangen.
Eerst altijd testen op iets onbelangrijks!
Heb je nog nooit een schilderij in de vernis gezet? Ga dan niet meteen je meesterwerk aanpakken! Oefen dan eerst op wat oud of onbelangrijk werk.
Hoe moet je vernissen?
Lees in dit blog hoe je je schilderij kunt vernissen. Ook kun je het zien in de video die ik erover gemaakt heb: